اثر بوشینگر

Bauschinger effect

خیلی وقتا وسایل پیرامون ما بعد مدتی می شکنند ، ولی تقریباً واسه همه طبیعیه ؛ خیلی ها هم می دونند به این پدیده چی می گن « خستگی (fatigue ) » . آره خستگیه که باعث می شه تا اجسام بعد از مدتی تحت بار گذاری بشکنند . ( همونطور که انسان هم هرچه خسته تر باشه شکننده تر می شه و زودتر میشکنه و ... )

ولی تا حالا دقت کرده اید که وقتی یک جسم پلاستیکی که زیاد هم شکننده نیست رو خم می کنید خط تایی در آن ایجاد می شه ؛ اما معمولاً در این حالت نمی شکنه . در حالی که اگر آن را بعد از تا کردن در یک جهت ، در جهت مخالف هم تا کنید و این کار رو باز هم تکرار کنید بعد از چند دوره تکرار جسممون از روی همان خط تا می شکنه . در حالی که زمان زیادی هم لازم نداره .

آره چون این پدیده دیگه ربطی به خستگی نداره .در این حالت پلاستیک شده است . یعنی ماهیت جسم کمی تغییر کرده و جسم بیچاره ی ما کمی ترد تر و شکننده تر شده است .

اما در این حالت جسم ما هنوز نیز دارای محدوده ای الاستیک به موازات محدوده ی اولیه ی خود است که البته yp ơ برای آن از حالت اول آن بیشتر می شود از این رو چون مقدار فاصله ی بین yp با -yp برابر است ، ( yp ơ 2 ) پس به علت زیاد شدن yb ، yb- نیز در نمودار بالاتر آمده و بزرگتر می شود . ( یعنی قدر مطلق آن کوچکتر می شود . )

آره این طوریه که با تا کردن جسم در یک جهت و جهت مخالف زودتر تنش به yp ơ رسیده و آن را بیشتر وارد مرحله ی پلاستیک کرده و جسم به همین ترتیب ترد تر و شکننده تر می شود و سرانجام شکست ، ...

.نویسنده: احمد گوهری